دستور نویسی و زبان شناسی عربی

ناشر:سازمان جهاد دانشگاهی

نویسنده:دکتر مهين حاجي زاده

سال نشر:۱۳۸۸

صفحه:۵۱۲

نوبت چاپ:۱

پژوهشهای زبان شناختي در زبان عربي بدون شک بخش بزرگي از تحقيقات زبان شناختي جهان است، با وجود اين سهمي که بهتحقيقات زبان شناسي در زبان عربي اختصاص يافته و نظراتي که عالمان دستوري آن عرضه داشته اند، بسيار اندک و کم رنگ بودهاست. شايد دليل عمده اش اين باشد که عالمان علوم عربي در ارائه و نيز تفهيم نظرات خود چندان موفق نبوده اند و شايد دليل آن اطلاعرساني نادرست پژوهشگران و زبان شناسان عرب نسبت به ارائه دستاوردها، منابع و پژوهشهاي خود باشد.

دانشمندان مسلمان عرب و غير عرب در حوزه ي زبان شناسي عربي تلاشهايي براي علمي کردن اين مباحث در قرون دوم تا چهارمهجري انجام داده اند که مبناي تمامي تحقيقات قرون بعد جهان اسلام بوده است. اين تلاشها به ويژه در دوران تمدن اسلامي شکوفاييگسترده يي داشته اما متأسفانه به دلايل تاريخي اقدامات دوران بعد به نتيجه نرسيد و دانشمندان بعدي راه پيشينيان را در اين حوزهنپيمودند.

از آنجا که کتاب حاضر پژوهش هاي مرتبط با زبان شناسي عربي را دنبال مي کند. در بخش هايي از آن اشاره خواهد شد که علمايقديم اسلام پديده هايي را در زبان شناسي به روش علمي بررسي کرده اند که در غرب نيز با شيوه هايي نزديک به آنها چنين بررسيهايي صورت گرفته است که امروزه به عنوان نظريه هاي جديد در زبان به شمار مي روند، در حالي که قرن ها پيش زبان شناسان قديمياسلام در ارائه آنها پيشگام بوده اند. در کتاب حاضر، مؤلف در صدد است تا ديدگاه ها و نظريه هاي زبان شناختي در دو رويکرد قديم وجديد را معرفي کند تا از يک سو ديدگاهها و نظرات زبان شناختي علماي پيشين مسلمان را با بررسي متون و آثار موجود آنها استخراجکند و از سوي ديگر آنها را در حوزه هاي نظريات زبان شناسي نوين بررسي کند.

به باور مؤلف با بکارگيري نظريه هاي زبان شناسي نوين در سطوح مختلف به تحقيق و پژوهش در متون عربي مي توان پرداخت و ازبطن آنها نظريه هاي متفاوتي را باز شناخت که در دوره هاي پيشين رشد کرده اند و بر غناي دستاوردهاي اين زبان افزود.